Richard de Vries, auteur op Urban Senses |positieve gedragsbeïnvloeding

Een blauwdruk voor een leefbare en veilige wijk

Richard de Vries januari 13th, 2023 Algemeen

Een leefbare wijk begint met een goed fundament. Een schone, hele en veilige wijk, dit is echter het minimale waar een woonomgeving aan moet voldoen.

Schoon heel en veilig richt zich voornamelijk op fysieke kenmerken in een wijk. Als het fundament is gelegd gaat het vervolgens om sociale kenmerken. Stimuleert de wijk sociale cohesie, zijn er ontmoetingsplekken, hoe cultureel divers is de wijk en hoe gaat dit samen, welke elementen stimuleren verbinding zowel met de overheid als de bewoners onderling. Naast sociale kenmerken moet een wijk tevens duurzaam zijn, duurzaam op economisch vlak, wordt lokaal ondernemerschap gefaciliteerd maar ook op het gebied van gezondheid, hoe makkelijk is het om in de wijk aan gezond eten te komen of bestaat het merendeel van het aanbod uit een snelle ongezonde hap. Is er voldoende groen, is de wijk voetgangersvriendelijk, hoe zit het met de luchtkwaliteit, is de wijk circulair en is er plek voor Urban Farming. Daarnaast is het ook van belang dat wijkbewoners digitaal vaardig zijn. Steeds meer zaken die burgers willen/moeten regelen gebeuren online. Dit zijn enkele van de 34 kenmerken die terugkomen in onze Urban Scan.

De Urban Scan toetst een leefomgeving op fysieke, sociale, duurzame en digitale kenmerken die bepalend zijn voor de mate van veiligheid en leefbaarheid in een wijk. Uit deze Urban Scan ontstaan ontwerpcriteria. Deze ontwerpcriteria gebruiken wij om doelgerichte interventies te ontwikkelen die in samenhang ieder een stukje van de leefbaarheidspuzzel oppakken.

Van analyse tot ontwerp en implementatie. Wij pakken het gehele traject op. Meer weten wat wij voor een gebiedsgerichte aanpak kunnen betekenen?

Stuur ons dan een mail via info@urbansenses.nl
Een berichtje via Linkedin kan uiteraard ook.

#wijkaanpak #leefbaarheid

Een leefbare binnenstad begint bij je er thuis voelen

Richard de Vries januari 11th, 2023 leefbaarheid

Hoe positieve veiligheid regelgeving kan vervangen

Richard de Vries mei 17th, 2021 Algemeen

Trots dat mijn essay over positieve veiligheid gepubliceerd is in Binnenlands Bestuur!

Bouwstenen kunnen alleen succesvol worden ingezet als er rekening wordt gehouden met de lokale succesfactoren, de randvoorwaarden en de systeemcontext.

Richard de Vries februari 24th, 2021 Algemeen

In de literatuur en de afgenomen interviews zijn diverse bouwstenen naar voren gekomen. Belangrijker is echter hoe ga je die toepassen in de lokale context. Als voorbeeld nemen wij de bouwsteen “gedeelde en breed gedragen visie” (weergegeven in de infographic). Een succesfactor van deze bouwsteen is dat er een evenwichtige inbreng moet zijn van alle actoren. Een randvoorwaarde is dat hiervoor wederzijds vertrouwen nodig is. De systeemcontext is belangrijk om te beoordelen of het kansenraam open staat. Zo hebben In 2020 diverse instanties aan de noodbel getrokken m.b.t de leefbaarheid in kwetsbare wijken echter stonden toen de meeste neuzen in de richting van de komende pandemie.

Tussen de bouwstenen door kan het opzoeken van de randjes en het durven kleuren buiten de randjes bijdragen aan het wel of niet succesvol zijn van een bouwsteen. Het pakken van de professionele discretionaire ruimte kan worden gezien als het cement tussen de bouwstenen.

Het eerste onderzoek heeft zich voornamelijk gericht op de bestuurlijke kant van een integrale gebiedsgerichte aanpak. Wij zijn ons bewust dat er nog een kloof te dichten is tussen de systeemwereld en de leefwereld van bewoners. Dit is ons doel dan ook in de 2^e fase van ons onderzoek. Word vervolgd……

Het oplossen van Wicked Problems begint vaak met het veroorzaken van een eerste rimpel in het water.

Richard de Vries november 24th, 2020 leefbaarheid, positieve veiligheid, workshop

Weerbarstige problemen, zoals het verbeteren van de leefbaarheid van een woonwijk, zijn niet in een korte tijd op te lossen en vragen meestal een lange adem. Zo is er bijvoorbeeld voor het Nationaal programma Rotterdam Zuid een tijdspad vastgelegd van 20 jaar. Vanuit onderzoek van diverse gebiedsgerichte aanpakken is naar voren gekomen dat het vaak de kleine slimme interventies zijn die een rimpel veroorzaken en op die manier iets in gang zetten dat uiteindelijk leidt tot een succesfactor.

Een mooi voorbeeld uit Rotterdam Zuid. Een schoolhoofd van een basisschool viel het op dat er vaak kinderen al lang voor aanvang schooltijd voor de deur stonden te wachten. Het bleek dat zij geen lunch bij zich hadden en dat de meeste niet ontbeten hadden. Het ging hier om ongeveer 70 kinderen. Je kan je indenken wat voor effect dit heeft op de schoolresultaten en mogelijke uitval van leerlingen. Bij navraag bleek dat de ouders al vroeg naar het werk moesten en dat zij niet op de hoogte waren van voor- en naschoolse opvang. Het wijkteam, de school en stagiaires van de opleiding Social Work hebben toen de ouders geïnformeerd en geholpen met het regelen van opvang. De kinderen die niet naar de opvang konden kregen van de school ontbijt aangeboden. Kleine moeite met een groot effect op de lange termijn. Het terugdringen van schooluitval zal namelijk positief doorwerken op veiligheid en leefbaarheid van de omgeving.

Het werken met ‘small wins’ is ook hetgeen wij willen bereiken met onze workshop ‘Leefbaarheid en positieve veiligheid in woonwijken’. Slimme innovaties die door ‘stakeholders’ gezamenlijk ‘on the spot’ worden bedacht en uitgewerkt. Ideeën die een rimpel veroorzaken en daarmee uiteindelijk iets groters in gang zetten.

Meer weten over onze workshop:

https://www.urbansenses.nl/wp-content/uploads/2020/06/flyer-workshop-leefbaarheid.pdf

Victoria ‘04 is testlocatie voor project dat gedrag bij voetballers op een ‘softe’ manier moet veranderen

Richard de Vries september 18th, 2020 Algemeen

Foto: Roel Dijkstra

Vervelende incidenten op een sportcomplex? Geen sportvereniging die daar op zit te wachten. Ook Victoria ‘04 hoopt op gezelligheid langs de lijn. De sportclub uit Vlaardingen doet daarom mee aan een proef, die onder meer moet zorgen voor meer respect op en naast het veld. Zaterdagochtend ging het project officieel van start.

Mike Bos 14-09-20, 06:34

Lees verder:

https://www.ad.nl/waterweg/victoria-04-is-testlocatie-voor-project-dat-gedrag-bij-voetballers-op-een-softe-manier-moet-veranderen~a75496d9/

Waargenomen functie van de omgeving, wat is het en hoe geef je het vorm.

Richard de Vries juli 2nd, 2020 Algemeen

Als mensen (en dieren) voor het eerst een nieuwe ruimte of plaats betreden scannen zij niet alleen de sociale omgeving maar zeker ook de fysieke omgeving. Door deze ‘scan’ wordt de functie van de ruimte bepaald. De functie van de omgeving wordt als het ware ‘gelezen’.

Dit zijn voornamelijk razendsnelle processen van ons onderbewuste. Na deze ‘scan’ wordt bepaald wat in die specifieke context acceptabel gedrag is. Zo gedraag je je bijvoorbeeld anders in een café dan in een concertzaal.

Op deze manier wordt ook de functie van een kerk nabij horeca ‘gelezen’. De nissen bieden een uitgelezen kans om je achter te verschuilen tijdens de hoge nood. Dit was ook het geval bij een kerk in de Minderbroedersgang in Mechelen. Om dit op te lossen hebben wij de waargenomen functie van de kerknissen veranderd. Wij hebben een plek waar je anoniem kunt plassen veranderd in een buitenmuseum met wisselende kunstwerken en voorzien van rode loper. Je gaat toch ook niet in het Rijksmuseum plassen tegen de Nachtwacht .

In de praktijk:

Meer weten over hoe wij wetenschap aan praktische effectieve ontwerpen koppelen? Stuur ons vrijblijvend een mailtje info@urbansenses.nl.

#leefbaarheid #veiligheidsbeleving #positief #gedragsbeïnvloeding

Natuurlijk toezicht, wat is het en hoe geef je het vorm.

Richard de Vries juni 19th, 2020 Algemeen

Natuurlijk toezicht gaat om zien en gezien worden en om horen en gehoord worden. Met een juist ingerichte omgeving kan dit gevoel van toezicht gestimuleerd worden. Denk hierbij aan veel transparantie in de omgeving zoals glas, doorzichtige hekwerken, spiegels, etcetera. Zo kan een persoon in werkelijkheid of in zijn perceptie bekeken worden. Als een persoon het gevoel heeft bekeken te worden gaat hij, instinctief, normgedrag vertonen. Dit effect wordt de perceptie van toezicht genoemd.

Bovenstaande techniek hebben wij op meerdere plekken toegepast. Het meest spraakmakende was het project in de Doelenstraat in Hilversum. Hierbij hebben wij dichtgetimmerde panden middels fotorealistische folies omgetoverd tot goed onderhouden jaren 30 woningen waarbij fictieve bewoners op een empathische manier toezicht houden over de straat.

Het doel van het project was het verminderen van overlast in de straat en het gevoel van eigenaarschap aanwakkeren bij de bewoners. Dit is meer dan gelukt. Dit project is in co-creatie met de bewoners uitgevoerd.

In de praktijk:

Meer weten over hoe wij wetenschap aan praktische effectieve ontwerpen koppelen stuur ons vrijblijvend een mailtje info@urbansenses.nl #leefbaarheid #veiligheidsbeleving #positief #eigenaarschap

sociaal eigenaarschap wat is het en hoe geef je het vorm

Richard de Vries juni 11th, 2020 Algemeen

Veiligheidsbeleving en leefbaarheid in arme wijken neemt af

Richard de Vries mei 11th, 2020 Algemeen, leefbaarheid, positieve veiligheid

De aanloop naar de huidige situatie

In 2008 is de krachtwijkenaanpak in werking getreden. Dit beleid richtte zich in het kort op het verbeteren van de sociaal economische positie van bewoners in achterstandswijken. Stadsvernieuwing en activatie van bewoners vormden de rode draad van dit beleid. Destijds zijn hier aanzienlijke budgetten en middelen voor vrijgemaakt met als gevolg dat de leefbaarheid en de veiligheid/veiligheidsbeleving in de daarop volgende jaren is toegenomen en overlast zichtbaar is verminderd.

De kentering

Vanaf 2012 is er echter een kentering ontstaan in deze positieve ontwikkeling. In het dit jaar verschenen rapport ‘Veerkracht in het corporatiebezit’ dat in opdracht van Aedes, de vereniging van woningcorporaties, is uitgevoerd blijkt dat de leefbaarheid in arme wijken met veel sociale huurwoningen steeds verder af neemt. Voor de bewoners betekent dit meer overlast en een groeiend gevoel van onveiligheid. Concreet laat zich dat vertalen in dat ongeveer 20% van de bewoners aangeeft regelmatig last te hebben van burenoverlast tegenover een landelijk gemiddelde van 6%. Gelijke percentages gelden voor het ervaren van onveiligheidsgevoelens.

De oorzaken

Diverse oorzaken liggen ten grondslag aan deze neerwaartse trend van een verminderde leefbaarheid en veiligheid. Ten eerste een verandering in de woningwet van 2015. Hierin werd vastgelegd dat gemeenten en woningcorporaties kwetsbare groepen (groepen met een economische, sociale en psychische achterstand) voorrang moesten geven bij het toekennen van een sociale huurwoning. Ten tweede heeft de afname van financiële middelen er voor gezorgd dat woningcorporaties hun aanbod van sociale huurwoningen hebben vergroot in de wijken waar de huizen het goedkoopst zijn, met name in de achterstandswijken. Dit uitte zich in een grote hoeveelheid kwetsbare groepen samen in één wijk. Doordat de woningcorporaties vanwege een tekort aan financiële middelen en veranderende wetgeving zich meer op een doelgericht beleid gingen richten in plaats van het voorgaande integrale beleid werd een achteruitgang in leefbaarheid en veiligheid minder snel opgemerkt en opgepakt.

Wat tevens een belangrijke facilitator was van de ontstane problemen in de armere wijken was de bezuinigingen in de ambulante zorg. Hierdoor kreeg de toch al kwetsbare groep niet de zorg die zij nodig had met als gevolg een toename van personen met psychische problemen in de achterstandswijken. Verder zijn het gebrek aan eigenaarschap, een hoge migratiegraad en een lage sociale cohesie in de wijk belangrijke oorzaken van een verminderde leefbaarheid en onveiligheidsgevoelens.

faciliterende rol

Omdat wij graag een faciliterende rol willen aanbieden in het verbeteren van de leefbaarheid en onveiligheidsgevoelens in achterstandswijken hebben wij nagedacht over een mogelijke oplossing. Wij vertellen u graag in een persoonlijk gesprek over onze ontwikkelde aanpak.

U kunt ons bereiken onder tel: 06 24105413 of via info@urbansenses.nl.